Określoność w liczbie mnogiej

Najwyższy czas na odświeżenie sobie zasad tworzenia liczby mnogiej w języku duńskim! Niestety i tu pojawia nam się ta nieszczęsna określoność… Ale bez obaw, wyjaśnimy co i jak!

–ne

Liczbę mnogą tworzymy zazwyczaj dodając do formy podstawowej rzeczownika końcówkę –(e)r lub –e, jak np. en pige (dziewczyna) → piger, czy en skov (las) → skove. Czym zatem będą mistyczne pigerne i skovene? Właśnie dziewczętami i lasami, ale określonymi. Takich form użyjemy mówiąc o czymś, co już wcześniej zostało wspomniane.

Vi købte cykler fra vores nabo. Cyklerne er lidt gamle og beskidte. – Kupiłyśmy rowery od naszego sąsiada. (Te) rowery są nieco stare i zabrudzone.

Uffe kan godt lide at skrive digte. Digtene handler om ensomhed. – Uffe lubi pisać wiersze. (Te) wiersze opowiadają o samotności.

Na podstawie przykładów widzimy, że wystarczy do formy nieokreślonej liczby mnogiej 'dokleić’ końcówkę –ne. Przyjrzyjmy się kolejnym słówkom:

Ta metoda sprawdza się dla większości rzeczowników 🙂 Oczywiście nie obyłoby się bez wyjątków!

Inne formy

Rzeczowniki kończące się na -er, głównie oznaczające zawód lub niosące informacje o czyimś pochodzeniu, tracą końcówkę –e w formie określonej liczby mnogiej. Reszta pozostaje bez zmian – doklejamy końcówkę formy określonej w liczbie mnogiej –ne.

Jeśli chodzi o rzeczowniki, których formę nieokreśloną liczby mnogiej tworzymy nie dodając żadnej końcówki, przyjmują one w formie określonej końcówkę –ene.

Warto wiedzieć, że niektóre rzeczowniki podwajają spółgłoskę przy tworzeniu formy określonej (et æg → æggene), inne posiadają aż dwie takie formy (et menneske → menneske(r)ne), a jeszcze kolejne występują tylko w formie określonej, jak np. wyspy, pasma górskie, czy nazwy państw (Færøerne). Dlatego, jeśli nie jesteście pewni, standardowo polecamy zaglądać do Den Danske Ordbog.

Po wpisaniu interesującego nas rzeczownika, możemy przyjrzeć się jego odmianie (bøjning). Przykładowo, przy rzeczowniku et navn, oznaczającym nazwę lub imię, widnieją kolejno końcówki: -et (forma określona liczby pojedynczej, świadcząca też o rodzaju rzeczownika), –e (forma nieokreślona liczby mnogiej) oraz -ene (forma określona liczby mnogiej).

Doklejajcie! 😉