O języku

Jak utworzyć liczbę mnogą?

Przyszła pora na liczbę mnogą!

W języku duńskim liczbę mnogą tworzymy poprzez dodanie do podstawowej formy rzeczownika nieokreślonego odpowiedniej końcówki. Tylko jakiej: –er, –e, a może –s? Zduńskie przybywają z pomocą!

Tak samo jak w przypadku rodzajnika, każdy duński rzeczownik ma przypisaną końcówkę, za pomocą której konstruujemy liczbę mnogą. Wyróżniamy końcówki: –(e)r, –e, niekiedy –i lub –s. Niektóre rzeczowniki charakteryzują się tzw. pustą liczbą mnogą, co oznacza, że w wersji mnogiej wyglądają identycznie, jak w pojedynczej! Oczywiście nie mogłoby obejść się bez wyjątków. Ale o nich za chwilę 🙂

 

Sposób 1: końcówka –(e)r 

Zdecydowanie najpopularniejszą końcówką jest –er. Jeżeli nasz rzeczownik kończy się na –e, wtedy wystarczy „dokleić” do niego końcówkę liczby mnogiej –r.

Rzeczywiście jest to najpowszechniejsza końcówka, jednak już na początku warto wspomnieć, że nie jest tak bezproblemowa, na jaką wygląda 😉 Przyjrzyjmy się przykładowo rzeczownikowi en bog (książka). Słownik podpowiada nam formę liczby mnogiej ’bøger. Widzimy, że poza dodaniem właściwej końcówki –er, uwzględnić musimy również przegłos samogłoski oø. Jeśli dopiero rozpoczynacie naukę języka, warto jest sprawdzać formy liczby mnogiej w Den Danske Ordbog. Inne możliwe przegłosy to: a→æ, a→ø oraz å→æ.

Sposób 2: końcówka –e

Druga w kolejności końcówka, używana przy konstruowaniu liczby mnogiej, to –e. Taki typ odmiany mają głównie rzeczowniki kończące się na –er. Niektóre z nich tracą jednak samogłoskę e przed r, co sprawia, że liczba mnoga od np. teatru et teater przybiera postać teatre.

Sposób 3: brak końcówki

W przypadku niektórych rzeczowników liczba mnoga wygląda dokładnie tak samo, jak pojedyncza. Dotyczy to znacznej części jednosylabowych rzeczowników rodzaju nijakiego oraz skromnej grupy rzeczowników rodzaju mieszanego.

Kochane wyjątki

Do grupy wyjątków z pewnością należą zapożyczenia. Rzeczowniki, które kończą się na –um, takie jak et museum, w trakcie tworzenia liczby mnogiej tracą często tę końcówkę i zyskują nową: museer. Innym przykładem może być en konto, rzeczownik pochodzenia obcego, który w liczbie mnogiej przyjmuje postać konti. Część zapożyczeń dostaje w liczbie mnogiej końcówkę –s, jak et show→shows lub en fan→fans.

 

Pamiętajcie, że w tym poście mówimy o liczbie mnogiej rzeczowników w formie nieokreślonej! Określonością jeszcze się zajmiemy 🙂