Grundlovsdagen – Święto duńskiej Konstytucji

5. czerwca to dla Duńczyków bardzo ważny dzień, który po części uznawany jest za święto narodowe. To właśnie tego dnia została przyjęta tzw. Konstytucja Czerwcowa – pierwsza demokratyczna konstytucja Królestwa Danii. Chcecie wiedzieć, co jeszcze wydarzyło się 5. czerwca?

Junigrundloven

5. czerwca 1849 Król Frederik VIII podpisał pierwszą duńską konstytucję. Podpisanie dokumentu oznaczało koniec panowania monarchii absolutnej w Danii, a zawarte w nim ustalenia dotyczyły między innymi podziału parlamentu (Rigsdag) na dwie izby (Landsting oraz Folketing), ochrony praw człowieka oraz wprowadzenia możliwości dziedziczenia tronu przez kobiety.

Kobiety mają prawo głosu

Konstytucja z 1849 była niejednokrotnie uzupełniana. Jedna z ważniejszych zmian nastąpiła 5.06.1915, kiedy to prawo do głosu otrzymały kobiety. Nowy dokument został podpisany przez panującego wówczas króla Christiana X.

Konstytucja dziś

Po II Wojnie Światowej znów zaczęto myśleć nad utworzeniem nowej konstytucji. Fryderyk IX wraz z premierem Erikiem Eriksenem 5.06.1953 podpisali obowiązujący do dzisiaj dokument, którego fragmenty możecie przeczytać poniżej.

Danmarks Riges Grundlov (część I):

§ 1
Niniejszą Konstytucję stosuje się do wszystkich
części Królestwa Danii.

§ 2
Formą rządu jest monarchia konstytucyjna. Władza królewska podlega dziedziczeniu przez mężczyzn
i kobiety stosownie do postanowień Aktu o sukcesji
tronu z 27 marca 1953 r.

§ 3
Władza ustawodawcza należy do Króla i Folketingu. 

Władza wykonawcza należy do Króla. Władza
sądownicza należy do sądów.

§ 4
Ewangelicki Kościół Luterański jest kościołem państwowym Danii i jako taki jest wspierany przez państwo.

Najwyższy dokument Królestwa Danii w polskim tłumaczeniu możecie znaleźć tutaj, a jeśli niestraszny Wam język duński, to oryginał znajduje się pod tym linkiem.

A co w 2019?

W tegoroczne Święto Konstytucji Duńczycy wyruszą do urn, bo to właśnie dziś przeprowadzane są wybory do duńskiego parlamentu – Folketingu. Już niebawem dowiemy się, jak rozłożą się głosy oraz która partia zdobędzie władzę. Na pewno będziemy śledzić duńskie wybory i opiszemy je w podsumowaniu tygodnia 🙂

I jeszcze mała ciekawostka! W mediach bardzo ważnym tematem w ostatnich dniach była… prognoza pogody! Według wielu meteorologów będą to najcieplejsze wybory w historii Danii. Średnia temperatura do tej pory wynosiła zaledwie 17 stopni, a dzisiaj (podobnie jak w Polsce) może przekroczyć nawet 30 stopni.