O języku

Fałszywi przyjaciele

Ucząc się kolejnego języka obcego natrafiamy na słowa bardziej lub mniej podobne do wyrazów, które już kiedyś poznaliśmy. Często zdarza się, że słowa te mają podobne pochodzenie i tym samym – identyczne znaczenie. Wyrazami, które możemy bez problemu kojarzyć ze sobą są na przykład et vindue – window, en hund – der Hund, et svin – świnia. Bądźcie jednak ostrożni! Języki lubią nas zwodzić 😉

Falske venner

Po polsku fałszywi przyjaciele, po duńsku falske venner – to krótko mówiąc wyrazy, które w różnych językach wyglądają i/lub brzmią tak samo, ale mają inne znaczenie. Niekiedy bywa zabawnie, innym razem nieco mniej, dlatego warto zawsze spojrzeć na znaczenie, żeby uniknąć możliwych nieprzyjemności.

Język duński nie jest najprawdopodobniej pierwszym językiem obcym, z jakim macie do czynienia. Poniżej zobaczycie więc przykłady duńsko-polskich, duńsko-angielskich i duńsko-niemieckich fałszywych przyjaciół.

Fałszywi przyjaciele

Zacznijmy od naszego języka ojczystego. Pierwsze słowo, jakie przychodzi nam do głowy to tak. Zapewne wiecie, że w języku duńskim nie jest to słowo potwierdzające, lecz jedno z najważniejszych słów grzecznościowych, a mianowicie dziękuję. Kilkakrotnie udało nam się tym rozbawić Duńczyków, kiedy rozmawiając po polsku co chwilę przytakiwałyśmy. Zawsze wtedy ze zdziwieniem pytali, za co (i komu) tak bardzo dziękujemy 🙂

Teraz spójrzmy na sytuację zabawną ze strony polskiej. Kupujemy bilet na przejazd Kopenhaga – Aarhus i widnieje na nim napis chauffør. Wymowa podobna do szofera. Bilety na transport w Danii ogólnie rzecz biorąc są drogie, ale nie myślcie, że przez to będziecie mieć swojego szofera. Niestety… Chauffør to po prostu kierowca autobusu, taksówki, ciężarówki, itp.

Poniżej zamieszczamy więcej przykładów polsko-duńskich fałszywych przyjaciół:

Falsche Freunde

Przejdźmy teraz do Falsche Freunde, czyli do niemieckich nieprzyjaciół. Obydwa języki są do siebie dość podobne, jeśli chodzi o słownictwo i niewątpliwie znając język niemiecki, łatwiej jest odgadnąć znaczenie niektórych wyrazów. Zdarzają się jednak pułapki, np. bardzo „przydatne” słowo øl (piwo) przypomina w wymowie Öl (olej).

False Friends

Mówi się, że język duński jest „zatruty” przez angielski. Coraz częściej angielskie zapożyczenia używane są na porządku dziennym (choć nie wszyscy Duńczycy wiedzą, że wyrazy, które używają na co dzień, pochodzą z innego języka).

Jak zapewne wiecie istnieje też grupa wyrazów, która swoją obecnością nie pomaga. Chyba jednym z najbardziej popularnych przykładów fałszywego przyjaciela jest wyraz gift. Angielski prezent ma dwa znaczenia w języku duńskim. Pierwsze z nich to gift używany jako przymiotnik, który oznacza zamężna, żonaty. O tyle, o ile pierwsze znaczenie ktoś może sobie skojarzyć z pewnego rodzaju „prezentem” w postaci współmałżonka, to drugie znaczenie nie ma zbyt pozytywnego wydźwięku. Mówiąc po duńsku at give (dawać) en gift oznacza podawać truciznę. Kolejnym niezbyt śmiesznym przykładem jest wyraz et hug / hug (tryb rozkazujący od czasownika at hugge), który niewątpliwie kojarzyć się nam może z angielskim to hug (przytulać). Uwaga! Nie twórzcie nigdy kalki językowej z tym czasownikiem. Znane wszystkim wyrażenie hug me (przytul mnie) „przerobione” na język duński o podobnym brzmieniu hug mig będzie oznaczać potnij mnie (!).

 

Pamiętajcie, żeby sprawdzać znaczenia wyrazów, kiedy jakieś wydają się aż nadto znajome! Życzymy Wam żebyście na swojej drodze nie natrafiali na zbyt wielu fałszywych przyjaciół – zarówno w życiu, jak i w tłumaczeniach 🙂